فصل دوم - فرد صنفی
ماده12- افراد صنفی موظفند قبل از تأسیس هر نوع واحد صنفی یا اشتغال به ‌کسب و حرفه، نسبت به اخذ پروانه کسب اقدام کنند. 
آئین‌نامه‌ اجرائی نحوه صدور، تمدید و تعویض پروانه کسب موقت و دائم موضوع این ماده ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط اتاق اصناف ایران با همکاری دبیرخانه هیأت‌ عالی نظارت تهیه می‌شود و پس از تأیید هیأت ‌عالی نظارت به ‌تصویب وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌رسد.

‌تبصره1- حذفی 1392/06/12. 

‌تبصره2- کلیه دستگاه هایی که اتحادیه‌ ها برای صدور پروانه کسب از آنها استعلام ‌می‌کنند، موظفند ظرف مدت پانزده روز از تاریخ دریافت استعلام نظر قطعی و نهائی خود ‌را اعلام دارند. عدم اعلام نظر در مهلت مقرر به منزله نظر مثبت است.

تبصره3- صدور بیش از یک  پروانه کسب برای هر فرد صنفی واجد شرایط قانونی برای یک یا چند محل کسب به شرط معرفی مباشر، براساس آئین‌ نامه اجرائی موضوع این ماده بلامانع است.

‌تبصره4-
درصورتی که چند نفر، یک واحد صنفی را به صورت مشترک اداره کنند، ‌به ‌طور مشترک مسئولیت امور واحد را عهده‌ دار خواهند بود.

تبصره5- در صورت عدم فعالیت بیش از شش ماه واحد صنفی، بدون اطلاع اتحادیه مربوطه یا تغییر محل کسب یا نوع فعالیت توسط صاحب پروانه کسب یا واگذاری محل صنفی دارای پروانه کسب به غیر، اتحادیه موظف است پس از اخطار پانزده‌ روزه به واحد صنفی مزبور پروانه کسب را ابطال کند.

‌ماده13- صدور پروانه کسب برای مشاغل تخصصی و فنی مستلزم اخذ پروانه ‌تخصصی و فنی از مراجع ذی‌ربط به وسیله متقاضی است.

اگر متقاضی واجد شروط لازم ‌برای اخذ پروانه تخصصی و فنی نباشد، حضور یک نفر شاغل دارنده پروانه تخصصی و‌ فنی در واحد صنفی برای صدور پروانه کسب مشروط، به نام متقاضی کافی است.

‌تبصره- انواع مشاغل تخصصی و فنی به شرح آئین‌ نامه‌ ای خواهد بود که توسط ‌دبیرخانه هیأت عالی نظارت و با هماهنگی وزارتخانه‌ها و سازمان‌ های ذی‌ربط و‌ نظرخواهی از اتاق اصناف مراکز استان‌ ها تهیه و به تصویب وزیر صنعت، معدن و تجارت خواهد‌ رسید.

‌ماده14- افراد صنفی مکلفند در هر سال حق عضویت ‌اتحادیه ذی‌ربط را بپردازند.

‌ماده15- افراد صنفی عرضه کننده کالاها و خدمات مکلفند با الصاق برچسب‌ روی کالا، یا نصب تابلو در محل کسب یا حرفه، قیمت واحد کالا یا دستمزد خدمت را‌ به ‌طور روشن و مکتوب و به ‌گونه‌ ای که برای همگان قابل رؤیت باشد، اعلام کنند.

‌تبصره1- هر فرد صنفی در مقابل دریافت بها، اجرت یا دستمزد باید صورتحسابی ‌شامل نام و نشانی واحد صنفی، تاریخ، مبلغ دریافتی و نوع و مشخصات کالاهای فروخته ‌شده یا خدمات انجام شده را به مشتری تسلیم دارد.

‌تبصره2- اتاق اصناف شهرستان می‌ تواند با تصویب کمیسیون نظارت مرکز استان،‌ بعضی از صنوف یا مشاغل را تا مبلغی معین، یا برخی دیگر را که دادن صورتحساب برای ‌آنها مشکل است، از دادن صورتحساب معاف کند.

‌تبصره3- افراد صنفی که کالاهای خود را به صورت کلی عرضه می‌ دارند باید از ‌صورتحساب‌ های چاپ شده استفاده کنند و مشخصات خریدار را نیز در آن بنویسند.

‌تبصره4 - فرد صنفی، مسؤول انطباق کیفیت و کمیت هر نوع کالای عرضه شده یا‌ خدمت ارائه گردیده  با وجه یا اجرت دریافتی مندرج در صورتحساب است.

‌ماده16- صاحبان اماکن عمومی به تشخیص اتاق اصناف شهرستان و تصویب‌ کمیسیون نظارت مکلفند:
‌الف- فهرست قیمت غذا و مواد غذائی را که برای مصرف مشتریان ارائه می‌شود ‌در برگه‌ های مخصوص تهیه و در دسترس مشتریان قرار دهند و بر مبنای آن صورتحساب ‌به مشتری تسلیم دارند.
ب- نرخ اغذیه و مواد غذائی خود را در تابلو مخصوص در محل کسب به قسمی‌ که در معرض دید همگان باشد نصب کنند.

‌ماده17- افراد صنفی مکلفند قوانین و مقررات جاری کشور، از جمله قوانین و‌ مقررات صنفی، انتظامی، بهداشتی، ایمنی، حفاظت فنی و زیبا سازی محیط کار و‌ دستورالعمل‌ های مربوط به نرخ‌ گذاری کالاها و خدمات را که از سوی مراجع قانونی ‌ذی‌ربط ابلاغ می‌گردد، رعایت و اجرا کنند.

‌تبصره1- افراد صنفی مکلفند پیش از به‌ کارگیری کسانی که برای انجام دادن ‌خدمات به منازل و امـاکن مـراجعه می‌کننـد، مراتب را به اتحادیه اطلاع دهنـد تا اتحادیه  پس ‌از اخـذ نظـر نیـروی انتظامی، نسبت به صدور کارت شناسائی عکس‌ دار با درج تخصص ‌اقدام لازم را به عمل آورد.

‌تبصره2- افراد صنفی مجاز نیستند برای جلب مشتری درباره محصولات، کالاها یا ‌خدمات، برخلاف واقع تبلیغ کنند.

در غیر این صورت طبق ماده (68) این قانون با آنها ‌رفتار خواهد شد.

تبصره3- انتشار هرگونه آگهی تبلیغاتی به هر طریق توسط فرد صنفی فاقد پروانه کسب معتبر، ممنوع است و متخلف به جریمه نقدی از یک میلیون (1.000.000) ریال تا دویست و پنجاه میلیون (250.000.000) ریال محکوم می‌شود.

رسانه‌های گروهی، چاپخانه‌ ها و مؤسسات تولید محصولات چند رسانه‌ ای مکلفند قبل از قبول سفارش تولید یا نشر هر گونه آگهی تبلیغاتی، یک نسخه از پروانه کسب متقاضی را مطالبه نمایند، در غیر این ‌صورت به جریمه نقدی موضوع این تبصره محکوم می‌شوند.

ماده18- در صورتی که دارنده پروانه کسب بخواهد محل کسب خود را به دیگری ‌واگذار کند، باید درخواست کتبی خود را به اتحادیه  تسلیم  نماید.

اتحادیه در صورتی که فرد معرفی شده را واجد ‌شرایط  قانونی بداند با رعایت سایر مقررات، پس از ابطال پروانه کسب قبلی، پروانه جدیدی به نام فرد معرفی شده صادر می‌کند.

تبصره- در صورت درخواست صاحب پروانه مبنی‌ بر تغییر پروانه کسب به حرفه‌ ای دیگر، علاوه بر طی مراحل قانونی، استعلام و تسویه حساب از اتحادیه قبلی ضروری است.

عدم پاسخگویی اتحادیه قبلی ظرف پانزده روز پس از تاریخ استعلام به منزله نظر موافق تلقی می‌شود.

‌ماده19– در صورتی که دارنده پروانه کسب محجور شود، قیم می‌تواند با رعایت ‌غبطه محجور و طبق مقررات این قانون نسبت به اداره یا انتقال واحد صنفی اقدام کند.

‌ماده20– در صورت فوت صاحب پروانه کسب، حقوق متعارف ناشی از واحد ‌صنفی متعلق به ورثه است.

چنانچه ورثه یا نماینده قانونی آنها مایل باشند، درصورت دارا‌ بودن شروط فردی، می‌توانند ظرف مدت دو سال نسبت به اخذ پروانه کسب با رعایت ‌مقررات اقدام کنند.

پس از انقضای مهلت مقرر پروانه متوفی از درجه اعتبار ساقط است.